سوگGrief
آیا مرگ پایان است یا آغاز یک پایان...
سوگ تجربه ای است که تمام انسانها در طول زندگی خود ناچار به تجربه ی آن هستند.
سوگ، پاسخ و عکس العمل افراد به از دست دادن چیزی یا فردی عزیز می باشد.
فرایندی که آدمی به عنوان موجودی اجتماعی، ناچار از تجربه ی ناخواسته آن بوده و هست و مهم ترین عاملی که زمینه ساز این حالت روانی است، مرگ می باشد.
دوره ی گذراندن سوگ برای هر فردی با توجه به عوامل مختلف متفاوت می باشد. ظرفیت فرد، شخصیت، نزدیکی و وابستگی افراد، فرهنگ و باورهای فرد، تربیت شخص، سن و بسیاری از فاکتورهای دیگر در سپری کردن این دوران اهمیت دارد.
طول مدت عزاداری حداکثر یک سال می باشد که اگر از این مدت بیشتر شد، بیمارگونه تلقی می شود.
علائم در فرد سوگ دیده
- احساس اندوه وغم
- ناامیدی
- کرختی
- درد
- عصبانیت
- خشم
- احساس گناه :ممکن اسن تا ماهها کم و زیاد شود و حتی از تحمل فرد بیشتر باشد.
- به ناگهان زیر گریه زدن
- توهم: شنیدن صدا و یا دیدن عزیز فوت شده
- اضطراب و افسردگی
- انکار و نپذیرفتن اتفاق پیش آمده
- بی خوابی و بی اشتهایی
- خستگی و در خود فرو رفتن
- استفاده از داروهای آرام بخش
- نفسهای عمیق و احساس کمبود اکسیژن
- عصبی بودن و پرخاشگری
فرد سوگوار به علت روبارویی با واقعیتی ناخوشایند ممکن است دچار هر یک از حالت های بالا شود که امری طبیعی و لازم می باشد. البته در آرام شدن فرد هم نقش به سزایی دارد.
مراحل گذراندن سوگ
- شوک و انکار
- تجربه ی درد، رنج ، غم وخشم
- حسرت و چانه زنی
- ترس و افسردگی
- پذیرش
راهکار کنار آمدن با سوگ
- به فرد اجازه ی کنار آمدن با موضوع را بدهید. یعنی فرد آمادگی زندگی بدون عزیز خود را بیابد. این در مورد کسانی که عزیزشان برای مدت طولانی بیمار بوده وجود دارد. یعنی اطرافیان آمادگی این مسئله را پیدا کرده اند.
- فرصت ابراز غم و اندوه و گریه را به سوگ دیده بدهید.
- مراسم برگزاری سوگ به فرد سوگوار احساس تنها نبودن و شریک غم داشتن را می دهد تا بتواند با کمک دیگران خود را بیابد.
- صحبت در مورد عزیز از دست رفته و تکرار خاطرات و مرور گذشته و حتی پروسه ی درگذشتش، و درک از جانب دوستان و خانواده در کاهش غم به فرد کمک می کند.
- توجه به تغذیه و خواب، ورزش و مسائل بهداشتی در برگشت فرد کمک می کند.
- داشتن نظم و برنامه ریزی روزانه، باعث برگشت به زندگی عادی می شود.
- برقراری رابطه با دوستان ، برگشت به محیط کار و تحصیل، کمک بزرگی می باشد. گاهی افراد فکر می کنند اگر لباس مشکی از تن در بیاورند یا در مراسم و جشن های فامیل شرکت کنند به عزیز از دست رفته اهانت و حتی خیانت کرده و او را بی احترام کرده اند.
- پذیرش واقعیت مرگ در کنار آمدن با آن مهم است. اولین فقدان و جدایی انسان در ترک از رحم مادر و سپس از شیر گرفتن و به مدرسه رفتن و ازدواج و... انجام می شود. تمام این مراحل به دنبالش رنج بوده ولی استقلال و توانمندی را به دنبال دارد.
- برای برگشت به حالت اول، باید صبور بود. از دست دادن عزیز زندگی و قلب و روح انسان را از هم پاشیده و همه چیز سخت و تلخ می باشد.
- به سئوالات فرد داغدار با دقت پاسخ دهید.
- فعالیت هایی مثل نقاشی ، موسقی، پیاده روی، مراقبه و عبادت در رشد روحیه ی فرد بسیار موثر است.
- انجام کارها را با توجه به توانایی خود انجام دهد و از دیگران در صورت لزوم کمک بگیرد.
- داشتن یک سری احساسات و به هم خوردن نظم همیشگی در کار و برنامه ها طبیعی بوده و از دست دادن جذابیت های قبل هم امری طبیعی می باشد که به مرور زمان حل می شود.
- کاهش و افزایش حالات روحی و هیجانی در موقعیت های مختلف وجود دارد و به مرور فرد با تمام حالت ها کنار آمده و تنظیم جدیدی برای برنامه ها به وجود می آورد.
- کمک گرفتن و صحبت با یک مشاور کمک بزرگی است تا فرد خود را تنها نبیند و راه درست را در نظر بگیرد.
- به هیچ وجه درصدد توجیه فرد سوگوار نباشید، چون از نگاه او این امری غیر طبیعی است.
- از تجربه های خودتان برایشان بگویید و کم توجهی او به خودش را به زبان بیاورید.
- به فرد سوگوار تلفن زده یا در مراسم شرکت کنید و یا کارت تسلیت بفرستید.
- شنونده ی خوبی باشید، احساساتش را بپذیرید و اظهار نظری در مورد احساسات او نکنید.
- از فرد سوگوار حمایت و مواظبت کنیدو سنگ صبور خوبی باشید.
توصیه های نهایی
در صورت امکان اجازه ی دیدن جنازه ی عزیز از دست رفته را به فرد بدهید.
افراد داغدار را کنار هم قرار دهید تا تسلی هم باشند.
اگر فرد داغدار سکوت کرد ، او را وادار به صحبت نکنید و با بهانه های مختلف به او نزدیک و حمایت خود را از او نشان دهید.
فرد داغدار نیاز دارد بارها داستان را بازسازی کند ، پس این اجازه را به او بدهید و همدلی کنید.
به او وعده های واهی ندهید و فقط بگویید اوضاع مثل قبل نمی شود ولی مانند اکنون هم نخواهد ماند.
سعی کنید فرد داغدیده به شما وابسته نشود تا بعد از ترک شما و تنها ماندن دوباره دچار فقدان و تنهایی مجدد نشود.
باید در صحبت با فرد سوگوار او را آماده ی رویارویی با واقعیت کرد. از اتفاقاتی که برای بقیه افتاده و چگونگی گذراندن این مراحل را در آن روزها، بازگو کرد.
به جای تاسف برای سوگ عزیز از دست رفته ، به او بگویید شما در حال گذراندن دوره ی سوگ هستید تا او متوجه شود که این دوره فرایندی است که بعد از مدتی رفع می شود و همیشگی نیست.
افراد داغدار را دور هم و برای کودکان فرصت بازی و سرگرمی فراهم کنید.
دیدن حالتها و بازی کودکان و رفتن به طبیعت می توناد در بازسازی روحیه ی فرد داغدار مفید باشد.
