عزت در لغت به معنای شکست ناپذیری
عزت نفس :
باور واعتقادی که فرد درباره ی ارزش و اهمیت خود دارد و از پایه های اساسی شخصیت آدمی بوده وباعث میل به افتخار و سربلندی شده ، از فضیلت های اخلاقی ،محرک آدمی در اجرای دیگر برنامه های اخلاقی تلقی می شود.
اعتماد به نفس:
آگاهی داشتن به استعدادها، توانمندی ها ، ارزش انسانی خود و جایگاهی که هر کس در این دنیا دارد وسعی و تلاش طبق اتکا به آن نیروها و استعدادها می باشد.
ویژگی افراد دارای عزت نفس بالا
1-مستقل عمل می کنند، در مواردی چون وقت، پول، حرفه، لباس و خود دست به تصمیم گیری و انتخاب می زند.
2- مسئولیت پذیر هستند. سریع و با اطمینان عمل می کنند.
3- به پیشرفت هایشان افتخار می کنند.
4- به چالش های جدید مشتاقانه روی میآورند.
5- دامنه ی وسیعی از هیجانات و احساسات را نشان می دهند.
6- ناکامی را به خوبی تحمل می کنند.
7- می توانند خود را محاکمه کنند.
عوامل موثر بر عزت نفس قوی
1-خودآگاهی و شناسایی خود
2-ارزش گذاشتن به هر آنچه هست.
3-باور به بی همتایی و بی نظیر بودن خود
بچه ها دوست دارند احساس استقلال کنند تا عزت نفس بالایی داشته باشند.
کسی که عزت نفس ندارد اعتماد به نفس هم نخواهد داشت.بین کجروی اجتماعی و عزت نفس ارتباط وجود دارد و اینکه بزهکاران کمترین عزت نفس را دارند. نداشتن عزت نفس موجب انتقاد شدید فرد از خود شده که اضطراب ،افسردگی و....را به دنبال دارد و دچار مشکلات فراوان شده و شکست می خورد.
عوامل کاهش یا افزایش عزت نفس
عوامل درونی: توسط خود فرد ایجاد و ریشه در افکار ، باورها، عادت ها او اعم از تمریناتی که برای کاشت رفتارهای جدید در خودش می کند، دارد.
عوامل بیرونی: ریشه در محیط دارد. پیام های کلامی و غیر کلامی که فرد از دیگران دریافت می کند و شیوه تربیت او توسط خانواده ، معلمان، مدرسه و فرهنگ جامعه
کودکانی که می دانند بدون پاداش های ظاهری همچنان احترام آنان حفظ می شود دائم در مسیر موفقیت هایی که دوست دارند باقی می مانند، و کودکانی که مدام دنبال معیارهای ظاهری موفقیت می دوند، در مسیر مصرف داروهای آرام بخش ،ابتلا به زخم معده و عزت نفس پائین قرار دارند واقعیت این است که هیچ کسی نمی تواند همیشه در مقایسه با دیگران نفر اول باشد، اما همه می توانند در نظر خودنفر اول باشند به شرطی که ملاک ها درونی باشد. اگر شاخص ظاهری برای موفقیت ، ملاک باشد باید حتما در آن کار صددرصدموفق و نفر اول شود تا احساس عزت نفس مثبتی بکند و در طول تاریخ بشر ، هیچگاه یک نفر همیشه برنده نبوده است.
به کودکان بیاموزید با خود رو راست و صادق باشند.
کودکی که مرتکب غفلتی می شود، انسان غافلی نیست ،بلکه فقط عمل کرده است و این عمل به او فرصت رشد می دهد.
راههای بالا بردن عزت نفس
1- الگو گیری از والدین برای روبرو شدن با مسائل زندگی
2- توجه به تفاوتهای فردی، ویژگیهای رشدی، مهارتها، قابلیتها، عواطف، منش، استعداد
3- اعتماد به فرزندان و سپردن مسئولیت منزل و بعضی کارها به او
4- تقویت رفتارپسندیده ی کودک و بی اعتنایی به رفتار ناپسند
5- تحسین به جای انتقاد، انتقاد مداوم باعث لجبازی می شود.
6- عدم تحقیر کودک توسط خودش
7- کاهش تاکید بر معیارهای ظاهری موفقیت ، دویدن بی امان دنبال پاداش ،مقام، رتبه
به جای پرسش ، معدل کارنامه ات چند شده؟ باید پرسید:آیا از خودت راضی هستی؟
به جای برنده شدی؟ بگوئید: آیا از این که در مسابقه شرکت کردی و مهارت بیشتری کسب کردی ،لذت می بری؟
